Ngày 1/8, RFA Tiếng Việt có bài bình luận của blogger Trần Hiếu Chân, với tựa đề ‘“Tang chế kiểu Trung Hoa” – Những động thái đáng lưu tâm”.
Tác giả đánh giá, việc Chủ tịch nước Tô Lâm sắp thăm chính thức Trung Quốc, càng bộc lộ ý nghĩa sâu xa của “tang chế kiểu Trung Hoa” vào tuần trước.
Với Quốc tang của Tổng Trọng, báo chí quốc tế ngay từ đầu đã chú ý đến “ngoại giao đám tang”, nói chữ là “ngoại giao tang chế”.
Tác giả dẫn lời giải thích của cố Ngoại trưởng Nguyễn Cơ Thạch, rằng, người ta đến chỗ đám tang chủ yếu vì người sống, chứ không chỉ vì người đã khuất…
Theo đó, Nhà Trắng và Trung Nam Hải cho người đến viếng Tổng Trọng như dự quốc tang của một đối tác thân thiện, đủ nói lên phần nào các mối tương quan thiết yếu trong bang giao tay 3 bất tương xứng Việt – Trung – Mỹ.
Tác giả nhận xét, dù bận rộn tranh cử, nước Mỹ của Tổng thống Biden đã tỏ ra khá chu đáo với quốc tang của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Trong khi, Tập Cận Bình và Vương Hỗ Ninh tham gia tang lễ ông Trọng, có một số động thái nên được “giải mã”, để hiểu thêm về tầm mức quan hệ đối tác “cộng đồng chung vận mệnh” giữa Việt Nam và Trung Hoa. Tập Cận Bình dù đang bận rộn sau Hội nghị Trung ương 3, nhưng được tin ông Trọng vừa mất, Hà Nội chưa “phát tang”, đã đích thân đến tận Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh, để gập người, vái 3 vái, thắp hương và ngồi vào ghi Sổ tang.
Chiều 25/7, Bắc Kinh đã cử Chủ tịch Chính hiệp Vương Hỗ Ninh dẫn đầu đoàn, chính thức sang viếng Tổng Trọng. Nếu ông Tập vái 3 vái, thì ông Vương cúi gập người, kiểu Nhật Bản, trước linh sàng ông Trọng.
Tác giả cho rằng, thể hiện sự quan tâm và mối tương giao “thắm thiết” giữa 2 nước, Đảng Cộng sản Trung Quốc muốn gửi thông điệp tới Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Tô Lâm rằng: Sau ông Trọng, bất cứ ai lên nắm quyền ở Ba Đình nên đi theo đúng “quỹ đạo Nguyễn Phú Trọng”, thì mọi chuyện sẽ êm xuôi và tốt đẹp.
Tác giả nhắc lại, 15 năm trước, Vương Hỗ Ninh đã cho xuất bản một cuốn sách về Chủ nghĩa Marx và sự phát triển của Trung Quốc, trong đó đặt nền móng lý luận cho tầm quan trọng của tập quyền, để duy trì ổn định và phát triển ở Trung Quốc. Cả Tập lẫn Vương đã khuyến cáo ông Trọng đi theo con đường này, để từ đó tiêu diệt hết tất cả các đối thủ, từ Nguyễn Tấn Dũng, Đinh La Thăng đến Nguyễn Xuân Phúc…
Tác giả nhận định, rõ ràng, cả Tập lẫn Vương đã tìm thấy ở ông Trọng một “truyền nhân cuồng tín”, do say mê Chủ nghĩa Marx “một cách bệnh lý”.
Theo tác giả, việc Vương Hỗ Ninh lại cúi gập người kiểu Nhật Bản, dường như muốn nói với dàn lãnh đạo Ba Đình rằng, các vị đừng theo đóm ăn tàn, hãy theo Trung Quốc! Cái gì Nhật Bản cho Việt Nam được, thì Trung Quốc cũng có thể đáp ứng.
Tác giả dẫn lịch sử từ ngàn năm nay, tang lễ ở Trung Quốc đều phục vụ cho mục đích chính trị. Xưa kia, Khổng Minh kích cho Chu Du tức hộc máu chết, nhưng khi đến dự đám tang đã khóc lóc rất thảm thiết, do đó, đánh lừa được quân Đông Ngô, khiến họ chẳng hề nghi ngờ gì về nguyên nhân thực sự dẫn đến cái chết của Chu Du.
Ngày nay, Tập và Vương cũng muốn dùng “tang chế” kiểu Trung Hoa để buộc dàn lãnh đạo mới, dù là Tô Lâm hay Phạm Minh Chính… ‘“nhận chiếu chỉ từ Thiên triều”: Trung thành với “mẫu quốc” thì sẽ được yên thân!”
Còn câu chuyện Biển Đông, họ ra tay lúc nào cũng chẳng muộn. Mặc cho Bộ Ngoại giao Việt Nam tranh thủ lúc ông Trọng vừa nằm xuống, ngày 18/7, đã chủ động nộp Đệ trình Ranh giới thềm lục địa mở rộng ở Khu vực Giữa Biển Đông lên Liên Hợp Quốc. Ngay cùng ngày, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng “cực lực phản đối”, tuy nhiên, lời phản đối này lại không được Trung Quốc đưa ra Liên Hợp Quốc, điều ấy nói lên thế yếu của Bắc Kinh trong cuộc đấu tranh về pháp lý trên Biển Đông.
Quang Minh – thoibao.de
